جابجایی عروق بزرگ (Transposition of great vessles)
الف. تعریف :
جابجایی عروق بزرگ٬ مشکلی است که به رگهای بزرگی که از قلب خارج میشوند مربوط میشود. در قلب معمولی آئورت از بطن چپ منشا می گیرد و خون صورتی (اکسیژن دار ) را به بدن می رساند . اما در این ناهنجاری، ائورت از بطن راست منشا می گیرد . همچنین در یک قلب طبیعی شریان ریوی از بطن راست شروع می شود و خون بدون اکسیژن را از قلب به ریه ها می برد تا اکسیژن در یافت کند. وقتی این نقص وجود دارد شریان ریوی از بطن چپ منشا میگیرد و خون پر از اکسیژن را مجددا به ریه ها میبرد . این کار تلف کردن زمان به حساب می آید چون خون به اکسیژن بیشتری نیاز ندارد . این حالت با زندگی مغا یر است ٬ مگر اینکه خون تیره و روشن بتوانند با هم دیگر مخلوط شوند .
ب. علائم :
بچه ای که با این نقص به دنیا می اید بسیار کبود است و به توجه فوری نیاز دارد زیرا بدنش فقط خون بدون اکسیژن دریافت می کند نه خون اکسیژن دار . ضمنا نارسایی تنفسی ، عدم شیر خوردن و تعریق در این نوزادان دیده می شود .
ج. درمان :
برای ترمیم موقت ٬ پزشکان داروئی به اسم پروستاگلندین ، که ارتباط بین دو شریان بزرگ ائورت و ریه (مجرای شریانی ) را باز نگه می دارد، تجویز می کنند . این کار باعث می شود خون دو شریان مخلوط شده و خون با اکسیژن بیشتری به بچه برسد و کبودی کمتر شود .این دارو برای یک تا دو روز داده می شود .سپس به عمل جراحی نیاز است . در طی مرحله اول عمل جراحی سوراخی بین حفره ها ی فوقانی قلب یعنی بین دهلیزها ایجاد می شود تا خون تیره و روشن با هم مخلوط شود و شنت قلبی نیز گذاشته می شود . عمل جراحی تکمیلی و دائمی که برای این بیماران انجام میشود ، جابجا کردن عروق و قرار دادن آنها در جای اصلی خودشان می باشد. بعد از عمل هم بطور دائم کودک باید زیر نظر جراح قلب باشد.
مراقبتهای بعد از عمل :
۱ . پرهیز از ورزش زیاد و خستگی زیاد
۲ . مصرف مقدار کافی آب
۳ . پیشگیری از ابتلا به سرما خوردگی و سایر بیماری ها
۴ . معاینه مکررماهیانه توسط پزشک قلب اطفال
۵ . استفاده از آنتی بیو تیک زیر نظر پزشک قبل از اعمال جراحی سرپایی و دندانپزشکی